YILDIZLARIN DOĞUM ve ÖLÜM DÖNGÜSÜ

YILDIZLARIN DOĞUM ve ÖLÜM DÖNGÜSÜ

Yıldızlar bulutsular içinde bir araya gelip sıkışarak oluşan önyıldızlar olarak hayatlarına başlar. Bu ön yıldızlar ne kadar büyük kütleye sahipse, o kadar kısa ömürlü olup, bir o kadar da görkemli biçimde hayatlarını sonlandırır. En yüksek kütleli mavi süper devler birkaç milyon yıl içinde süpernova patlaması ile bir karadeliğe dönüşürken, daha düşük kütleli dev yıldızlar aynı sürecin sonunda birer nötron yıldızı olarak hayatını sonlandırır.

Daha küçük, örneğin Güneş kütleli yıldızlar ise ömürlerinin sonuna doğru daha ağır elementleri yakmaya başlayarak önce bir kırmızı dev'e, ardından gezegenimsi bulutsulara dönüşerek dış katmanlarını uzay boşluğuna bırakır ve bir beyaz cüce olarak yavaşça soğuyup ölüme terkedilirler.

Güneş’ten daha küçük kırmızı cüce yıldızlar da benzer bir süreci bu kez çok daha uzun yıllar sonra yaşarlar. Ancak, tümünün başına bu geleceğinden emin değiliz. Kırmızı cüce yıldızların büyük bölümü, ağır elementleri yakıp kırmızı dev sürecine girebilecek kütleye sahip değiller. Dolayısıyla yavaşça sönüp bir "kara cüce"ye dönüşebilirler.

Tüm bu yıldızlardan uzaya saçılan artıklar, bulutsuları (nebula) zenginleştirerek yeni yıldızların ve bunların çevresindeki gezegenlerin oluşmasına katkıda bulunurlar.

Hiçbir zaman bir yıldıza dönüşemeyen kahverengi cücelerse, hayata nasıl başladılarsa öyle devam ederler. Giderek soğur ve zaman içinde tamamen karanlığa gömülürler.