Dünya üzerinde yer alan bazı madenler, tarihsel süreç içerisinde insanoğlu için oldukça önemli Daha sonra savaşlarda kullanılmak üzere çeşitli silahlar geliştirilmek için kullanılan demir, medeniyet açısından bakıldığında ise en önemli rollerinden birini özellikle sanayi devriminde kazanmıştır.
Günümüz modern sanayi endüstrisinde büyük önem arz eden bir madde olan demir, bazı endüstri alanları için ham madde konumunda yer alır. Demir, bir metal olmakla birlikte periyodik cetveldeki atom numarası 26′’dır. Simgesi ise Fe’’dir. Bu simge, Latincede demir anlamına gelen “Ferrum” kelimesinden gelir. Özellikle sanayi alanında önemli bir madde olan demirin, bilim adamlarınca yapılan araştırmalar sonucunda daha farklı görevleri de olduğu düşünülmektedir. Demir metali, yerkabuğunda diğer metallere oranla daha fazla bulunur. Ve demirin yerkabuğundaki bu oranının, dünyanın manyetik alanına katkılarda bulunduğu ve insanoğlu için tehlikeli olan uzaydan ve de güneşten gelen radyasyonu engellemede görev aldığı belirtilmektedir. Demirin yerkabuğunda bulunma oranı yaklaşık olarak %5′’dir. Yer kabuğunda en fazla oranda bulunan demir metali, uzayda da en fazla bulunan metaller arasında yer almaktadır. Demirin nasıl meydana geldiği sorusuna ise, güneş ve güneş sistemindeki gezegenlerin dünyaya geliş zamanı ile cevap verilmektedir. Gezegenlerin ve güneşin oluşumunda demirin ortaya çıkmış olduğu düşünülmektedir.
Demirin nasıl oluştuğunun sorusu, güneş sisteminin oluştuğu 4,5-5 milyar yıl öncesine dayanmaktadır. Özellik olarak her yıldızın bir ömrü bulunur ve yıldızlar ömürlerini tamamladıktan sonra büyük bir patlama meydana gelir. Güneş sisteminin de, genç tip bir yıldızın patlaması sonucunda meydana geldiği düşünülmektedir. Patlamanın ardından uzay boşluğuna dağılan bulutsu yapı, fizikte kütle çekim adını alan etki sayesinde yoğunlaşmaya başlamıştır. Patlamanın ardından sistemin merkezinde Helyum ve de Hidrojen molekülleri bir araya gelmiştir ve güneş oluşurken çevreye dağılan diğer disklerden yoğunlaşan maddelerden bir bölümü dünyayı meydana getirmiştir. Dünya oluşurken, oluşuma demir metali de katılmıştır ve dünyanın çekirdeğini nikelle birlikte meydana getirmiştir. Çekirdeği meydana getirme işlemi ise, yoğunlaşma sayesinde gerçekleşmiştir.
Bilim dünyasında big bang adı verilen ve büyük patlama anlamına gelen olayla dünyanın ve güneş sisteminin oluştuğu düşünülen olayda, demir metalinin dünyanın çekirdeğini meydana getirmiştir. Günümüzde bilim insanları, dünyanın çekirdeğinin yapısında hala nikel ve demir olduğunu tahmin ediyor olsa da, bu durum teknolojinin izin vermemesi nedeniyle kanıtlanamamaktadır. Demir elementi, Hidrojen ve Helyum gibi hafif elementlerin yakıt olarak kullanılması sonucunda oluşan ağır bir elementtir. Büyük patlamanın ardından meydana gelen ilk yıldızların çekirdeğinde termonükleer reaksiyonlar gerçekleşmiş ve de bu reaksiyonlarda Helyum ve de Hidrojen yakıt olarak kullanılmıştır.
“Süpernova” adı verilen yıldız patlamalarının ardından yıldızların çekirdeklerinde yer alan metal elementi uzayın derinliklerine saçılır. Patlama ardından yeni oluşan yıldızların ve gezegenlerin oluşumuna uzaya saçılan metal elementi de katılmaktadır. Dünya oluşumunun ilk dönemlerinde meteor yağmurlarına maruz kalmıştır. Meteorların içlerinde bulunan demir elementi, dünyaya çarpmaların ardında da yerkabuğunda kalmıştır. Yerkabuğunda en fazla oranda bulunan demir metali, gerek oluşum sırasında gerek de meteor yağmurları sonucunda yer kabuğunda katılmıştır.
Güzel bilgi
YanıtlaSil