Bambu ya da bilimsel adıyla Bambusoideae; halk arasındaki kullanımla hint kamışı, bambuseae ve olyreae isimli iki ayrı türe ayrılan, bazen birbirlerinden çok farklı görünen yaklaşık 1213 bitki türlerinden oluşan bir bitki türünü kapsayan tanımdır.
Bambuseae adı verilen tür bambular; ağaç gibi büyüyen, tahtalaşan, ince yapraklı ama çok büyük çiçekli bambu türüdür. Büyümekte sınır tanımayan bambular 38 metre uzunluğa ve 80 santimetre genişliğe kadar ulaşabilmektedir. Bir günde en hızlı büyüyen ölçülebilmiş bambu örneğiyse yaklaşık 40 santimetre civarında büyümüştür. Esneklikleri sayesinde kırılma olasılıkları oldukça düşüktür. Nadir olarak çiçek veren bu türde, bazı bambuların çiçek vermesi yüzyıl gibi bir süreyi bulabilmektedir. Çiçek açan türleri pandaların beslenmesinde kullanılabilmektedir. Olyreae türü bambularsa ot gibi büyüyen, tahtalaşmayan ve boyutları 1 metreyi geçmeyen bambulardır.
Dünya coğrafyasında yaygın oldukları bölgeler, Muson Asya’sı ve Güney Amerika olan bu bitkiler Afrika’nın düzenli yağış alan bölgeleri ve Kuzey Amerika’da da yetişebilmektedir. Bambular tarih boyunca hemen hemen her dönem insanların işine en çok yarayan bitkilerden birisi olmuştur. Ayrıca bambular diğer bitkilere göre yüksek oranda karbondioksit emilimi yaparlar ve yine yüksek oranda oksijen üretip salarlar. Küresel ısınmaya karşı faydalı bir yapıları vardır. Türlerinin büyük bir kısmı toprağa ekmeye gerek olmadan belirli miktardaki su içinde yaşayabilmektedir. Düzenli bir şekilde suyu yenilenen ve güneş alabileceği bir ortama konulan bambular sağlıklı kalabilmektedir. Sebze olarak yenilmesinden ilaç olarak kullanılmasına, turşusunun kurulmasından depresyon tedavisinde kullanılmasına, inşaat malzemesi olarak kullanılmasından müzik aleti yapımında kullanılmasına kadar onlarca alanda çok çeşitli şekillerde kullanılabilirler. Eski zamanlarda Asya’da deniz araçları yapımında ve su borusu yapımında kullanılan bambular suya en dayanıklı bitki türlerinden birisidir. Aynı zamanda özellikle Japonya’da kışın ağaçları soğuktan korumak için kullanılan bu bitkiler -20 derecelik soğuklara karşı bile dayanabilmektedir.
Müzik aleti olarak kullanılmaları da özellikle Çin ve Japonya’da görülen bu bitkiler çoğunlukla flüt yapımında kullanılmalarını beraberinde getirmiştir. Eski zamanlarda savaş dönemlerinde ok, mızrak, tuzak yapımında kullanılabilen bu bitkiler aynı zamanda kağıt yapımında da kullanılabilmektedir. Özellikle tarih boyunca Asya’da hemen her alanda kullanılan bu bitki türünün bazı kültürlerde sembolik anlamları da vardır. Çinlilerde bahçe sanatında çamla birlikte kullanıldığında uzun ömrü temsil eden bambular çam ve erikle kullanıldığında soğuk mevsimin üç arkadaşını temsil ederler. Japonlarda dürüstlüğün ve temizliğin sembolüdür. Filipinlerde şans sembolü olan bambular, Hindistan’da dostluğun sembolü olmuştur.
Ülkemizdeyse bambular özellikle 2000′li yılların ortalarında popüler olmaya başlamış ve çoğu eve girmeyi başarmıştır. Ama ülkemizde Asya ülkelerinin aksine kullanım alanı oldukça çeşitlilik gösteren bambulardan tam anlamıyla yararlanılmaya henüz başlanmamıştır. Daha çok evlerde süs bitkisi olarak kullanılan bambular doğanın en sağlam ve en çok kullanım alanı olan bitkilerinden birisidir. Ama ülkemizde sadece havlu, sandalye ve belirli şartlar altında yapı malzemesi olarak kullanılan bambular hak ettikleri değere halen tam anlamıyla kavuşamamışlardır. Bambular estetik, sağlam ve dayanıklı bir doğal zenginlik olmanın yanı sıra iyi bakıldıklarında iyi birer arkadaşta olabilmekte ve senelerce hayatlarını devam ettirebilmektedirler.
Kaynakça:
vikipedia, meydan laorusse
vikipedia, meydan laorusse
0 yorum:
Yorum Gönder