Recm

Recm, zina fiilini işleyen evli erkek veya kadınlara uygulanan şeriat cezası. Recm ile ilgili tartışmalar mezhepler ve tarikatlar arası ayrılığa da neden olmuştur. Recm kelimesinin Kur'an'da taşlamakla eşanlamlı olarak değil, daha çok hor görmek, yalnız bırakmak gibi bir anlamda kullanıldığı tefsirlerde okunur.^[1][2] Ancak İslam hukuku'nda recm, taşlama fiilinin karşılığı olarak kullanılmıştır. Recmkelimesi, bu yüzden, hemen hemen tüm dillerde, taşlama kelimesinin karşılığı olarak kullanılmasının yanında, Osmanlıca'ya da hukuk terimi olarak "zina yapan kadın veya erkeğin taşlanarak öldürülmesi" anlamında geçmiştir.

Recm etme yöntemleri

Recm cezası değişik sekillerde uygulanır:

1- Failleri toprağa göbeklerine kadar gömerek taşlamak suretiyle, veyâ gömmeksizin taşlamak suretiyle : ikrarlarından dönerlerse kaçabilmeleri için^[3].

2- Faillerin üzerine taştan bir duvar devirmek suretiyle -hadise değil ictihada dayanan bir göruş-, eskiden bunun uygulandığına dair bilgiye, bilinen kaynaklarda rastlanmıyor.

3- Failleri yüksek bir yerden taşların üzerine atmak suretiyle -hadise değil ictihada dayanan bir göruş-, ki bununda eskiden uygulandığına daîr bilgiye, bilinen kaynaklarda rastlanmıyor.

İslam'da recm

İslamda Nikah yapılmaksızın yapılan cinsel birliktelikler Zina ve fuhuş olarak addedilir ve İslam nazarında meşru değildirler.^[4] Zina şeriatta evlilik dışı ilişkiye giren erkek veya kadının, dört (erkek) şahit tarafından erkeğin penisinin kadının vajinasına girerken görülmeleri ya da cinsel ilişkilerini kendileri itiraf etmeleriyle tesbit edilir.^[5][6][7] Hudud cezaları için şahitlerin yetişkin erkek olmaları vefasık olmamaları şarttır.

Kur'an'da konuyla ilgili tek bir ayet vardır ve burada "taşlayarak öldürme"den değil, döverek cezalandırmaktan bahsedilir. Recm şeriattahadislere dayandırılan bir cezalandırma şeklidir. Konu ile ilgili ayetler şöyledir:

1. Zina eden kadın ve zina eden erkekten her birine yüz sopa vurun; Allah'a ve ahiret gününe inanıyorsanız, Allah dini hususunda sizi sakın acıma duygusu kaplamasın! Müminlerden bir grup da onlara uygulanan cezaya şahit olsun.
2. Namuslu kadınlara zina isnadında bulunup, sonra dört (erkek) şahit getiremeyenlere seksener sopa vurun ve artık onların şahitliğini hiçbir zaman kabul etmeyin. Onlar tamamen günahkardırlar.^[8]
3. İnanmış hür kadınları nikâhlama genişliğine gücü yetmeyeniniz, ellerinizin altındaki genç, mümin köle kızlarından biriyle evlensin. Allah sizin imanınızı daha iyi bilir. Hep birbirinizdensiniz. O halde onları, ailelerinin izniyle nikâhlayın. Gizli dost edinmeyerek, zinadan uzak kalarak, iffetli hanımlar olmaları şartıyla onların mehirlerini örfe uygun bir biçimde verin. Evliliğe geçtikten sonra bir fuhuş yaparlarsa onlara, hür kadınlara uygulanan cezasının yarısı uygulanacaktır.

Hadislerde zina meselesi

Recm cezası Muhammed bin Abdullah zamanında da uygulanmıştır. Bu sebeble recm ile ilgili birkaç Hadis bulunmaktadır. Kendi ikrarlarıyla dört vakıa (Maîz adında bir erkek, Cüheyneli bir kadın, Büreyde adında bir kadın ve adı verilmeyen bir genç, ki buna sopa vurulmuş çünkü nikahlı değilmiş) gerçekleşmiştir. Peygamber gelenleri her defâsında vaz geçirmeye çalışmıştır. Kaçan Mâiz adında birisi için, bıraksaydınız demiştir ^[9]. Kuran'da recm ile ilgili hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Yalnızca Ömer Fârûk tarafından recm ile ilgili bir ayet olduğu söylenmiş.^[10] Bu ayetin okunması nesholunup hükmü devam etmiştir ^[11]. Recm cezası, islama göre dört erkek veya her bir erkek yerine iki kadın (Nur : 1-6), evli bulunan bir kimseyi kendisiyle evli olmadığı bir başka kişi ile ilişkiye girerken, yani erkeğin penisinin kadının vajenine gidiğini kesin görürler ve bunu mahkemede hakime (kadıya) çelişkisiz anlatırlarsa bu kimse recmedilir. Yoksa, suçu işlediği varsayılan kişiye uygulanamaz (fetevâ-i hindiye). Hattâ aynı yatakta yattılar diye bile, bu çok günah ise bile, bir kimse recm cezasına kesinlikle şer'an çarptırılamazdı. Zaten, zina edenin kendi ikrarına değilde dört şahitle uygulanan recm imkânsız sayılacak kadar az, mesela nübüvet döneminde hiç şahitlik vakası olmamasına karşın ve 600 yıl süren osmanlılarda sadece 1 kereye mahsus uygulanmıştır.^[12]

Tevrat'ta recm

Yahudi şeriat kitabı olan talmutta konuyla ilgili hüküm şöyledir;

22: 22 Eğer bir adam başka birinin karısıyla yatarken yakalanırsa, hem kadınla yatan adam, hem kadın, ikisi de öldürülecek. İsrail'den kötülüğü atacaksınız.

22: 23 Eğer bir adam kentte başka biriyle nişanlı ergen bir kızla karşılaşır ve onunla yatarsa,

22: 24 İkisini de kentin kapısına götürecek, taşlayarak öldüreceksiniz. çünkü kız kentte olduğu halde yardım istemek için bağırmadı; adam da komşusunun karısıyla ilişki kurdu. Aranızdaki kötülüğü ortadan kaldıracaksınız.^[13]

İncil'de recm

^{Yahudiler, İsa'ya zina ederken yakalanmış bir kadın getirmişler ve Musa peygamberin bu gibilere recm cezası verdiğini ileri sürerek buna ne diyeceğini sormuşlardır. İsa onlara, "İçinizde günahsız olan önce taş atsın" deyince başta yaşlılar olmak üzere, birer birer dışarı çıkıp İsa'yı yalnız bıraktılar. Kadın ise orta yerde duruyordu.İsa doğrulup ona, «Kadın, nerede onlar? Hiçbiri seni yargılamadı mı?» diye sordu.Kadın, «Hiçbiri, efendim» dedi. İsa, «Ben de seni yargılamıyorum» dedi. «Git, artık bundan sonra günah işleme!»[(Yuhanna 8/3-11).}

Kaynaklar

1. 1^ (Arapça)Câmi'ul Ahkâm'il Qur'ân, Kurtubî ; (Kur'an XXIX, Meryem, 46)
2. 2^ (Arapça)ibn Kesîr tefsiri, (Kur'an XXIX, Meryem, 46)
3. 3^ (Arapça)/(Türkçe) Büyük Şâfii Fıkhı. Dr. Mustafa el-Hin, Dr. Mustafa el-Buğa, Ali eş-Şerbeci. Tercüme : Ali Arslan. Huzur Yayınevi. Hadler / Zinanın cezası / Recm Cezası Nasıl Tatbik Edilir?
4. 4^ Recm ayetleri, Hadis'leri (1)
5. 5^ (Arapça)/(İngilizce)Kitab al hudud, n°4198 de Sahih Muslim
6. 6^ (Arapça)/(Türkçe) Büyük Şâfii Fıkhı. Dr. Mustafa el-Hin, Dr. Mustafa el-Buğa, Ali eş-Şerbeci. Traducteur : Ali Arslan. Huzur Yayınevi. Hudûd, La peine pour la relation extra-conjugale, Comment appliquer la peine ?
7. 7^ (Arapça)Jâmi'ul Ahkâm'il Qur'ân, Qurtubî ; (Cor. XXIV, La Lumière : 2)
8. 8^ Nur Suresi, Ayet:1-5, Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır Meali
9. 9^ (Arapça)/(İngilizce)Kitab al hudud, n°4202 ve saire Sahih-i Muslim
10. 10^ {ar}/{en}Kitab’ül Hudûd, hadis n°4194
11. 11^ Abdi'l Latifi'z Zebidi, Sahih-i Buhari Muhtasarı, Tecrid-i Sarih Tercümesi ve şerhi, Ankara, Tercüme ve Şerh eden Kamil Miras,1984 (Yedinci Baskı), Cilt 12, sayfa 409
12. 12^ M.1680'da IV. Mehmed döneminde, kadı Rumeli Kazaskeri Beyazizade Ahmet Efendi tarafından zina eden iki kimse için recmile hükmedilmiş. kadın müslüman olup Aksaraylı Abdullah Çelebi'nin eşiymiş, erkekse bir yahudi imiş. Sarayda bu hüklüm bir ilk olunca tartışmalar olmuş. Murat Bardakçı, Hürriyet 30/08/2002.
13. 13^ Tesniye, 22/22-24