Searching...
30 Kasım 2013

Işık Olmadan Işık Görme: Fosfen Olgusu

05:16

Fosfen olarak bilinen bu olgu, göze doğrudan ışık girmiyor olmasına rağmen, ışıklı pırıltılar ve ışıltılar görme olarak tanımlanabilir. Karanlıkta otururken veya gözlerinizi sıkıca yumduğunuzda gördüğünüz parıltılar, fosfen örnekleridir. Kelime olarak fosfen, Yunancadaki "ışık" ve "gösterme" anlamına gelen sözcüklerin birleşiminden türetilmiştir.

Fosfen, basit bir şekilde, retinamızda yer alan fotoreseptörlerin mekanik, elektriksel veya manyetik olarak uyarılması sonucu oluşur. Yani normal bir şekilde, retinamıza ışık düşmesi sonucu görsel bilginin oluşmasına benzer şekilde oluşur. Ancak fark, fosfen oluşumunda ışığın etkisinin olmamasıdır. Örneğin gözlerinizi sıkıca yumduğunuzda ışıkların çakmasının nedeni, kaslarınızın kasılması sonucu bu sinir uçlarının uyarılması ve olmayan bilgilerin iletilmesidir.

Bunu basit bir diğer şekilde, gözlerinizi ovalayarak da başarabilirsiniz. Elinizin gözünüzde oluşturduğu mekanik etki, sinir uçlarını uyararak görüntüler yaratmaya yetecektir. Bir diğer sık karşılaşılan durum, sert bir şekilde hapşırdıktan, sümkürdükten, güldükten veya öksürdükten sonra göz önünde ışıkların çaktığını görmektir. Aynı şekilde, hızla ayağa kalkmanız sonucu kan basıncınızın birden düşmesiyle de bu şekilde görsel uyarılar oluşabilir. 

Bunun haricinde fosfen, yapay yollarla gözün elektriksel olarak uyarılması veya etraftaki manyetik alanın çok hızlı bir şekilde değişmesiyle, elektromanyetik kuvvetler dahilinde de sinir uçlarının elektriksel olarak uyarılmasıyla oluşabilir. Örneğin yörüngede veya Ay'da görev alan astronotların, manyetik alan değişimine bağlı olarak fosfen gördükleri raporlanmıştır.

Hazırlayan: ÇMB (Evrim Ağacı)

0 yorum:

Yorum Gönder